Onderstaand wordt het financieel resultaat van de begroting 2026-2029 gepresenteerd en toegelicht. Hierbij geven we ook inzicht in het nieuw beleid en de beschikbare dekkingsmiddelen.
Financieel resultaat begroting 2026-2029 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Bedragen * € 1.000 | S=structureel | - is voordeel | |||
Omschrijving | S/E | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
Begrotingsresultaat 2025-2028 na vaststelling van de programmabegroting 2025 | S | -77 | -42 | -16 | -16 |
E | 3.075 | 1.130 | -86 | ||
2.998 | 1.088 | -102 | -16 | ||
Financieel resultaat zomernota 2025 | S | -493 | -920 | -710 | -1.276 |
E | -168 | -94 | |||
Mutaties bestaand beleid begroting | S | -577 | -821 | -1100 | -1408 |
E | -433 | -84 | -31 | 7 | |
Autonome ontwikkelingen 2026-2029 | S | 269 | 370 | 427 | 433 |
E | |||||
Nieuw beleid begroting 2026-2029 | S | 1.211 | 1.432 | 1.675 | 1.668 |
E | 2.974 | 2.146 | 1.467 | 963 | |
Stelpost nieuw beleid | S | 250 | |||
Stelpost nieuw beleid Toekomstig Investerings Overzicht (TIO) | S | 162 | 206 | 609 | |
E | -162 | -54 | -403 | ||
Dekkingsmiddelen | |||||
Inzet stelpost nieuw beleid | S | -250 | -250 | -400 | -400 |
Taakstelling besparingsmaatregelen overige domeinen | S | -100 | -100 | -100 | -100 |
Begrotingsresultaat 2026-2029 (*) | S | -17 | -170 | -18 | -239 |
E | 5.448 | 2.936 | 1.296 | 567 | |
5.431 | 2.766 | 1.278 | 328 | ||
(*) De provinciale toezichthouder toetst op een structureel en reëel sluitende (meerjaren)begroting. Met bovenstaand resultaat wordt hieraan voldaan. | |||||
Toelichting op de tabel
Begrotingsresultaat 2025-2028
Dit is het begrotingsresultaat 2025-2028. Vanuit dit vertrekpunt is de nu voorliggende programmabegroting 2026 en meerjarenraming 2027-2029 opgesteld.
Financieel resultaat zomernota 2025
Dit is het resultaat van de door de gemeenteraad op 18 september 2025 vastgestelde zomernota 2025. De consequenties vanaf het jaar 2026 zijn conform de zomernota 2025 verwerkt in de programmabegroting 2026 en meerjarenraming 2027-2029.
Mutaties bestaand beleid
Bij het opstellen van de reguliere begroting ontstaan altijd mutaties als gevolg van autonome ontwikkelingen. Het resultaat van deze autonome ontwikkelingen ten opzichte van de zomernota 2025 is hier vermeld. In bijlage E is een nadere analyse op hoofdlijnen van de mutaties bestaand beleid opgenomen.
Algemene uitkering gemeentefonds
De algemene uitkering is, in overeenstemming met de meicirculaire 2025, vertaald in de programmabegroting 2026 en meerjarenraming 2027-2029. Over het resultaat van de meicirculaire is de raad geïnformeerd in juli 2025.
Loon en prijsstijgingen
Conform de technische begrotingsrichtlijnen is in deze begroting een algemene prijsstijging van 2,7% doorgevoerd en een loon-premiestijging van 1,85%. Tezamen met de reeds in de begroting 2025 doorgevoerde loon-premiestijging van 4,4% betekent dit een effectieve loon-premiestijging tot en met 2026 van 6,25%. Dit in lijn met de cao-gemeenten 2025-2027.
Omdat bij de budgetten van gesubsidieerde instellingen, verbonden partijen, subsidierelaties en aanbieders sociaal domein op onderdelen nog onvoldoende rekening gehouden kon worden met doorvertaling van een aantal (nog) te maken cao-afspraken 2025-2026 en te verwachten prijsstijgingen, is hiervoor een totaal-stelpost geraamd van structureel € 300.000.
Stelpost en volumeontwikkelingen
Ook zijn in deze begroting een tweetal stelposten volumeontwikkelingen opgenomen. De eerste stelpost heeft betrekking op de volumeontwikkelingen Wmo. Er is een rijksbijdrage van € 150.000 in 2026 oplopend tot € 600.000 in 2029 beschikbaar gesteld om de kostenstijging van een toename van gebruik van Wmo voorzieningen op te vangen. Deze is als stelpost opgenomen in de begroting en is beschikbaar om kostenoverschrijding op te vangen.
Door het beschikbaar komen van deze rijksbijdrage is de algemene stelpost volumeontwikkelingen neerwaarts bijgesteld ten gunste van de algemene middelen. De algemene stelpost volumeontwikkelingen is nu geraamd op € 150.000 in 2026, oplopend naar € 300.000 vanaf 2029. Deze stelpost is nodig voor volumegroei door autonome ontwikkelingen. Denk daarbij aan volume jeugdzorg, de toename van de complexiteit van de zorgvraag en extra kosten door toename van het areaal (aantal inwoners, woningen wegen). Tegenover deze stelpost staat ook een hogere uitkering gemeentefonds.
Autonome ontwikkelingen begroting 2026-2029
Naast de autonome ontwikkelingen in het bestaand beleid zijn in deze begroting ook de autonome ontwikkelingen vanaf het begrotingsjaar 2026 in een afzonderlijke bijlage opgenomen (zie bijlage C ). Het betreft hier met name de extra middelen die nodig zijn voor de verbonden partijen conform besluitvorming van de deelnemende gemeenten in het Bestuurlijk Overleg. Denk daarbij aan de ontwikkelroute naar een robuuste omgevingsdienst en de hogere bijdrage aan de GGD in verband met infectieziektebestrijding. Daarnaast zijn enkele budgetneutrale mutaties opgenomen waarvoor dekking binnen de reguliere begroting beschikbaar is.
Overzicht van nieuw beleid begroting 2026-2029 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bedragen in € | S = structureel | - is voordeel | |||||
Pr. | Omschrijving | S/E | Invest. | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
Nieuw beleid op ‘de drie grote opgaven’/ de drie pijlers | |||||||
1 | Groeiopgave, werkbudget nieuwe woningbouwlocaties, nieuwe werklocaties en programma stationsomgeving Regio Zwolle | E | 345.000 | 345.000 | 245.000 | 245.000 | |
Fietsbeleidsplan + Uitvoeringsprogramma 2026 - 2028 | E | 250.000 | 250.000 | 250.000 | |||
Vervolgaanpak buitengebied, werkbudget en personele inzet (inclusief overhead) | E | 160.000 | 180.000 | ||||
2 | Opstellen beleid circulariteit, biodiverse bomen en sloten en actualisatie beheerplan bomen | E | 105.000 | 10.000 | |||
Uitvoeringsbudget klimaatadaptatie | S | 50.000 | 50.000 | 50.000 | |||
Uitvoeringsbudget biodiversiteit | E | 30.000 | |||||
Voorbereidingskrediet wegen/groen (Langkamp, Heino Zuid, overige projecten) | E | 375.000 | 375.000 | 375.000 | 375.000 | ||
Voorbereidingskrediet projecten riolering | E | 221.000 | 221.000 | 221.000 | 221.000 | ||
Voorbereidingskrediet projecten riolering, dekking voorziening riolering | E | -221.000 | -221.000 | -221.000 | -221.000 | ||
Project Langkamp, Regiodeal | E | Pm | |||||
Planvorming Vervangingsstrategie openbare ruimte | E | 75.000 | 75.000 | 75.000 | |||
4 | Werkbudget Opgave Wijken & Dorpen, werkbudget en personele inzet (inclusief overhead) | E | 80.900 | 80.900 | 80.900 | 80.900 | |
5 | Energiefonds 2.0 | S | 25.500 | 25.500 | 25.500 | 25.500 | |
Uitvoering duurzaamheid Raalte, Energieloket | S | 11.000 | 11.000 | 11.000 | 11.000 | ||
6 | Kwaliteitsimpuls Centrum Raalte fase 2 | S | 900.000 | 67.500 | 67.500 | 67.500 | 67.500 |
Kwaliteitsimpuls Centrum Raalte fase 2, kpl. terugramen | E | -67.500 | |||||
9 | Continueren ontwikkeling/innovatie Dienstverlening | S | 50.000 | 25.000 | 25.000 | 25.000 | |
Continueren ontwikkeling/innovatie Dienstverlening, dekking | E | -50.000 | -25.000 | ||||
Raadscommunicatie, personele inzet en activiteiten | E | 45.000 | 45.000 | 45.000 | |||
Publiekshal | S | 100.000 | 10.553 | 10.553 | 10.553 | 10.553 | |
Publiekshal; 1e jaar terugramen | E | -10.553 | |||||
Ovz | Verduurzamen installaties gemeentehuis, kapitaallasten | S | 439.366 | 44.860 | 44.860 | 44.860 | 44.860 |
Verduurzamen installaties gemeentehuis, 1e jaar terugramen | E | -44.860 | |||||
Verduurzamen installaties gemeentehuis, besparing energie | S | -39.232 | -39.232 | -39.232 | |||
Subtotaal | S | 209.413 | 195.181 | 195.181 | 195.181 | ||
Subtotaal | E | 1.292.987 | 1.335.900 | 1.070.900 | 700.900 | ||
Voortzetting van bestaand beleid | |||||||
2 | Beheersing eikenprocessierups (EPR) | E | 30.000 | 30.000 | |||
Uitvoeringsbudget begraafplaatsen | E | 27.000 | 34.000 | 17.000 | 17.000 | ||
4 | Toekomstbestendig CJG, structureel | S | 250.000 | 250.000 | 500.000 | 500.000 | |
7 | Voortzetting doelgroepgerichte inzet Combinatiefunctionarissen 2026-2029, 4,25 fte Ondersteuning Vitale aanbieders en drie doelgroepen verstevigen social basis. En structureel communicatiebudget | S | 439.500 | 433.500 | 427.500 | ||
Voortzetting doelgroepgerichte inzet Combinatiefunctionarissen 2026-2029, werk en communicatiebudgetten | E | 33.000 | 29.000 | 25.000 | |||
Rijksbijdrage combinatiefunctionarissen | S | -176.700 | -176.700 | -176.700 | |||
Voortzetting doelgroepgerichte inzet Combinatiefunctionarissen 2026-2029, pilot versterken sociale basis | E | 220.500 | 220.500 | 220.500 | |||
Nieuwbouw KC Bernadetteschool op sportpark Heeten | S | 1.000.000 | 61.349 | 61.349 | 60.555 | 59.762 | |
Nieuwbouw KC Bernadetteschool op sportpark Heeten; 1e jaar terugramen | E | -61.349 | |||||
9 | ID-controle aan de balies | E | 13.857 | ||||
ID-controle aan de balies | S | 14.111 | 14.111 | 14.111 | 14.111 | ||
Subtotaal | S | 325.460 | 588.260 | 831.466 | 824.673 | ||
Subtotaal | E | -20.492 | 317.500 | 296.500 | 262.500 | ||
Overig nieuw beleid/ extra uitgaven | |||||||
2 | Aanschaf brandwerende oplaadcontainer voor accugereedschap | S | 25.000 | 3.125 | 3.125 | 3.125 | 3.125 |
Aanschaf brandwerende oplaadcontainer voor accugereedschap, eenmalig terugramen | E | -3.125 | |||||
Overstap gemeentelijk wagenpark op brandstof HVO100 | S | 36.000 | 36.000 | 36.000 | 36.000 | ||
Implementatie organisatieplan maatschappelijk vastgoed | E | 55.000 | |||||
7 | Herbestemming kerkgebouw Broekland | E | 500.000 | ||||
Herbestemming kerkgebouw Broekland, dekking budget Asbest | E | -200.000 | |||||
Regeling topsport & talentontwikkeling | E | 100.000 | 100.000 | 100.000 | |||
Eenmalige bijdrage renovatie gymlokaaldeel sporthal Heeten | E | 450.860 | |||||
Klokuurvergoeding bewegingsonderwijs | E | 100.000 | |||||
Sportmaterialen Athletics Skills Model voor bewegingsonderwijs | E | 130.000 | |||||
9 | Fractievolgers | E | 25.000 | 15.000 | |||
Gemeenteraadsverkiezingen 2026 | E | 50.000 | |||||
Aanbesteding en implementatie klantgeleidingsproducten aan de balies, eenmalig | E | 55.133 | |||||
Aanbesteding en implementatie klantgeleidingsproducten aan de balies, structureel | S | 7.612 | 7.612 | 7.612 | 7.612 | ||
Applicatie voor procesgericht denken en werken | E | 43.552 | |||||
Applicatie voor procesgericht denken en werken | S | 13.381 | 13.381 | 13.381 | 13.381 | ||
Ovh | Uitbreiding capaciteit cluster Juridisch, 2,5 fte | E | 258.000 | 258.000 | |||
Subsidie adviseur (0,67 fte) en subsidie beheerder (0,4 fte) | S | 99.000 | 99.000 | 99.000 | 99.000 | ||
Dekking loonsom domein Samenleving | S | -11.000 | -11.000 | -11.000 | -11.000 | ||
Digitaal en datagedreven werken | E | 165.000 | 120.000 | ||||
Formatie-uitbreiding leidinggevende functies door organisatieontwikkeling | S | 325.000 | 325.000 | 325.000 | 325.000 | ||
Regeling Tegemoetkoming in de reiskosten woon-werkverkeer | S | 175.000 | 175.000 | 175.000 | 175.000 | ||
Subtotaal | S | 648.118 | 648.118 | 648.118 | 648.118 | ||
Subtotaal | E | 1.729.420 | 493.000 | 100.000 | - | ||
Budgetneutraal | |||||||
1 | Groeiopgave, gebiedsontwikkeling Raalte Noord, Molenwijk en herontwikkeling Bernadetteschool | E | 445.000 | 335.000 | 430.000 | ||
Groeiopgave, dekking grondbedrijf gebiedsontwikkeling Raalte Noord, Molenwijk en herontwikkeling Bernadetteschool | E | -445.000 | -335.000 | -430.000 | |||
Indexering bijdrage Knooppunt Raalte, storting in reserve mobiliteit N35 | E | 1.500.000 | |||||
Dekking dynamische investeringsreserve | E | -1.500.000 | |||||
Ontsluiting Het Fiester Mariënheem, planvorming | E | 100.000 | 100.000 | 100.000 | |||
Ontsluiting Het Fiester Mariënheem, dekking programma mobiliteit en reserve mobiliteit | E | -100.000 | -100.000 | -100.000 | |||
Rotonde Burgemeester Zuidwijklaan | E | 300.000 | |||||
Rotonde Burgemeester Zuidwijklaan, dekking reserve | E | -300.000 | |||||
2 | Aanschaf Mobiele graafmachine (Midi kraan) | S | 250.000 | 28.125 | 28.125 | 28.125 | 28.125 |
Aanschaf Mobiele graafmachine (Midi kraan), eenmalig terugramen | E | -28.125 | |||||
Aanschaf Mobiele graafmachine (Midi kraan), dekking | S | -28.125 | -28.125 | -28.125 | |||
Riolering Meekoppelen en stimuleren | E | 150.000 | |||||
Meekoppelen en stimuleren, dekking voorziening riolering | E | -150.000 | |||||
Gemalen 2026-2029 en vrijverval 2029 | S | 17.875 | 32.083 | 44.458 | 66.375 | ||
Gemalen en vrijverval, dekking voorziening riolering | S | -17.875 | -32.083 | -44.458 | -66.375 | ||
Formatie-uitbreiding riolering; personele inzet 2 fte (inclusief overhead) | S | 258.404 | 258.404 | 258.404 | 258.404 | ||
Formatie-uitbreiding riolering; dekking voorziening riolering | S | -258.404 | -258.404 | -258.404 | -258.404 | ||
Bijdrage aan Rijkswaterstaat voor verkeerslichten Almelosestraat | E | 224.224 | |||||
Bijdrage aan Rijkswaterstaat voor verkeerslichten Almelosestraat, dekking reserve wegen | E | -224.224 | |||||
3 | Personele inzet asielopgave (inclusief overhead) | E | 334.760 | ||||
Personele inzet asielopgave, dekking reserve vluchtelingen | E | -334.760 | |||||
4 | Toekomstbestendig CJG, eenmalig | E | 250.000 | 250.000 | |||
Toekomstbestendig CJG, dekking reserve | E | -250.000 | -250.000 | Pm | Pm | ||
Uitbreiding CJG 3,5 fte 2026 5, fte vanaf 2027, inclusief overhead | E | 417.000 | 596.000 | 596.000 | |||
Toekomstbestendig CJG, besparing jeugdkosten | E | -417.000 | -596.000 | -596.000 | |||
4 | Flexibele en wendbaar in te zetten middelen SD | E | 150.000 | 150.000 | 150.000 | 150.000 | |
Flexibele en wendbaar in te zetten middelen SD, dekking reserve sd | E | -150.000 | -150.000 | -150.000 | -150.000 | ||
Extra capaciteit in 2026 voor Grip op kosten Sociaal Domein (inclusief overhead) | E | 506.880 | |||||
Dekking reserve sd voor Grip op kosten Sociaal domein | E | -506.880 | |||||
5 | Uitvoering duurzaamheid Raalte, Raalte Duurzaam 2050 | E | 116.000 | ||||
Uitvoering duurzaamheid Raalte, Raalte Duurzaam 2050, dekking reserve klimaatbeleid | E | -116.000 | |||||
7 | Tijenraan; Onderzoek klimaatsysteem, onderzoek Flex-E en automatische filter | E | 120.000 | ||||
Tijenraan; Dekking uit reserve Onderhoud gebouw Tijenraan | E | -120.000 | |||||
Ovh | Kwartiermaker Procesoptimalisatie 0,66 fte | E | 78.000 | 78.000 | |||
Dekking kwartiermaker procesoptimalisatie | E | -78.000 | -78.000 | ||||
DOWR-begroting en i-uitvoeringsplan, (Functioneel Beheer sociaal domein, uitbreiding salarisadm. en helpdesk, Lias) | S | 82.549 | 57.678 | 25.484 | 25.484 | ||
DOWR-begroting en i-uitvoeringsplan, dekking DOWR-I stelpost overhead, verlaging bijdrage DOWR-I en egalisatiereserve DOWR | S | -82.549 | -57.678 | -25.484 | -25.484 | ||
Subtotaal | S | 28.125 | - | - | - | ||
Subtotaal | E | -28.125 | - | - | - | ||
Totaal | S | 1.211.116 | 1.431.559 | 1.674.765 | 1.667.972 | ||
Totaal | E | 2.973.790 | 2.146.400 | 1.467.400 | 963.400 | ||
Totaal | 4.184.906 | 3.577.959 | 3.142.165 | 2.631.372 | |||
Dekkingsmiddelen
Stelpost nieuw beleid
Voorgesteld wordt de structurele stelpost nieuw beleid 2026 tot een bedrag van € 250.000 als dekkingsmiddel in te zetten. Ook wordt voorgesteld om de structurele stelpost nieuw beleid 2026-2028 vanaf het jaar 2028 tot een bedrag van € 150.000 als dekkingsmiddel in te zetten. Er resteert in meerjarenperspectief dan nog een 'vrij beschikbare' stelpost nieuw beleid van € 250.000 in 2027 oplopend naar € 900.000 vanaf 2029. Zie ook onderstaande tabel.
Stelpost nieuw beleid Toekomstig Investerings Overzicht
In deze begroting is voor het eerst de stelpost nieuw beleid Toekomstig Investerings Overzicht (TIO) geraamd van structureel € 162.000 in 2027 oplopend naar € 609.000 vanaf 2029. Doordat we met het TIO (zie bijlage F3) een doorkijk willen geven voor de komende 10 jaar wordt de voorspelbaarheid van toekomstige investeringen, ook op middellange termijn, een stuk groter. Dit is een al lang gekoesterde wens van college en raad en krijgt op deze manier concrete invulling vanaf de (meerjaren) begroting 2026-2029. De stelpost is hierbij bepaald op 85% van de te verwachten kapitaallasten. Het is, mede op basis van ervaringscijfers, een utopie dat 'alles conform planning' wordt gerealiseerd. Jaarlijks bij de integrale afweging van het nieuw beleid wordt de hoogte van deze stelpost op basis van actualiteit herbeoordeeld.
Bij de zomernota 2025 zijn concrete maatregelen doorgevoerd om planning en realisatie van investeringsbudgetten meer met elkaar in balans te brengen. Dit in lijn met de door uw raad bij de begrotingsbehandeling 2025 aangenomen motie reëel begroten. Zo zijn investeringsbudgetten waar nog geen volledig plan van aanpak, inclusief capaciteitsplanning, onder lag bij de zomernota 2025 teruggeraamd. Voor deze uitgestelde investeringen moeten uiteraard wel middelen beschikbaar blijven in de meerjarenbegroting. De in meerjarenperspectief opgenomen stelpost nieuw beleid Toekomstig Investerings Overzicht voorziet hierin.
Totaal stelpost nieuw beleid | ||||
|---|---|---|---|---|
Bedragen * € 1.000 | ||||
Omschrijving | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
Stelpost nieuw beleid begroting 2023 en meerjarenraming 2024-2026 | 250 | 250 | 250 | 250 |
Stelpost nieuw beleid begroting 2024 en meerjarenraming 2025-2027 | 250 | 250 | 250 | |
Stelpost nieuw beleid begroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028 | 550 | 550 | ||
Stelpost nieuw beleid begroting 2026 en meerjarenraming 2027-2029 | 250 | |||
Inzet van deze stelpost als dekkingsmiddel bij begroting 2026 | -250 | -250 | -400 | -400 |
Totaal | 0 | 250 | 650 | 900 |
Invulling restant taakstellingen 'Nieuw voor oud' en Berenschot overige domeinen
In de voorliggende (meerjaren) begroting zijn onderstaande taakstellingen opgenomen oplopend van € 232.000 in 2026 tot € 807.000 vanaf 2028. Zie ook onderstaande tabel.
Bureau Berenschot heeft in de afgelopen periode onderzoek gedaan waar we kunnen verbeteren en besparen. De betreffende rapportage treft u als separate bijlage aan bij de begrotingsstukken. Met de door Berenschot geïnventariseerde besparingsmaatregelen kan concreet invulling gegeven worden aan onderstaande taakstellingen. Zie bijlage D voor een nadere toelichting. Hierbij zijn alle door Berenschot geïnventariseerde maatregelen tot het maximum besparingsbedrag doorgevoerd, met uitzondering van de maatregel 'afromen budget structurele voeding Reserve strategische personeelsplanning'. Deze maatregel achten we in het kader van de investeringen die we willen en moeten doen in de organisatie niet realistisch/ haalbaar. Uw raad wordt voorgesteld in te stemmen met de concrete invulling van de in de begroting 2026-2029 opgenomen taakstellingen zoals opgenomen in bijlage D.
Opgenomen taakstellingen begroting 2026-2029 | ||||
|---|---|---|---|---|
Bedragen in € | ||||
Taakstellingen | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
Restant taakstelling 'nieuw voor oud' | 32.000 | 207.000 | 207.000 | 207.000 |
Invulling taakstelling Berenschot overige domeinen begroting 2025-2028 | 100.000 | 100.000 | 500.000 | 500.000 |
Aanvullende taakstelling Berenschot overige domeinen begroting 2026-2029 | 100.000 | 100.000 | 100.000 | 100.000 |
Restant nog in te vullen taakstellingen | 232.000 | 407.000 | 807.000 | 807.000 |